Wat als waterkwaliteit bepalend wordt voor grondwaarde?


Stel je voor: een toekomst waarin waterkwaliteit niet alleen een ecologisch doel is, maar een economische drijfveer. Waar de staat van het grond- en oppervlaktewater niet alleen iets zegt over het milieu — maar over de waarde van de grond die erop rust.


In steeds meer regio’s beïnvloeden nitraatvervuiling en pesticiden niet alleen de volksgezondheid of drinkwaterwinning, maar ook de bruikbaarheid, financierbaarheid en waardering van landbouwgrond. Zo worden boeren in ‘nutriënten-verontreinigde gebieden’ (KRW/Nitraatrichtlijn) geconfronteerd met strengere regelgeving, lagere opbrengsten en toenemende beperkingen op teelten en bemesting.

Ook voor financiers speelt waterkwaliteit al een rol: landbouwgrond vormt vaak het onderpand voor leningen. Een verslechterende milieukwaliteit vergroot het risico op waardedaling, wat de financieringsmogelijkheden kan beperken.

Maar stel je nu eens het omgekeerde voor:

Wat als we boeren financieel belonen voor hun bijdrage aan schoon water, bodemgezondheid en infiltratie? Wat als gronden waar natuurlijke sponswerking plaatsvindt, juist stijgen in waarde dankzij hun ecosysteemfunctie?

In de praktijk zien we daar al contouren van:

  • Drinkwaterbedrijven als Vitens kopen actief landbouwgronden op om bronnen te beschermen
  • Financiële instellingen alsa.s.r. en Rabobank ontwikkelen leningen en erfpachtvormen die natuurprestaties belonen
  • Grondbanken en overheden verkennen nieuwe beprijzingsmechanismen, waarin waterkwaliteit wordt meegenomen naast marktwaarde

De weg ligt open voor een toekomst waarin de waarde van grond meer zegt over haar bijdrage aan de samenleving dan over haar opbrengst in tonnen per hectare.

Deze post is onderdeel van de serie “Wat als…”, waarin we samen toekomstscenario’s verkennen die ons helpen anders te kijken naar natuur, landbouw, water en waarde. Geen toekomstmuziek, maar verkenningen die vandaag al relevant zijn.

Wat denk jij, wat zou er veranderen als waterkwaliteit écht waardevol werd?